Siyanür, kimyasal formülü CN olan son derece zehirli bir bileşiktir. Endüstriyel kullanımdan intihar teşebbüslerine kadar çeşitli durumlarda karşımıza çıkabilen bu unsur, insan sıhhati üzerinde önemli tesirlere sahiptir. Siyanür zehirlenmesi, maruz kalmanın yoğunluğuna ve müddetine bağlı olarak değişen belirtilerle kendini gösterir ve acil tıbbi müdahale gerektirebilir.
SİYANÜR NEDİR?
Siyanür, hidrojen siyanür (HCN) yahut metal siyanür tuzları (örneğin, sodyum siyanür) formunda bulunabilen bir bileşiktir. Endüstriyel proseslerde, madencilikte, metal sürece sanayisinde ve kimi tarım ilaçlarında kullanılabilir. Fakat, hakikat halde kullanılmadığında yahut maruziyet durumunda önemli sıhhat meselelerine neden olabilir. Siyanür, teneffüs sistemi, kardiyovasküler sistem, nörolojik işlevler ve metabolizma üzere beden sistemlerine ziyan verebilir.
Siyanürün kullanım alanları:
Altın madenciliği: Siyanür, altın cevherinden altın çıkarmak için kullanılır.
Elektrokaplama: Siyanür, metal kaplama süreçlerinde kullanılır.
Kimyasal sentez: Siyanür, kimi organik kimyasalların sentezinde kullanılır.
Zararlı kontrol: Siyanür, birtakım böcek ve haşerelerden kurtulmak için kullanılır.
SİYANÜRÜN ZİYANLARI NELER?
Siyanür, son derece zehirli bir husustur ve yutulması, solunması yahut cilt yoluyla emilmesi halinde vefata neden olabilir. Siyanür zehirlenmesinin belirtileri ortasında baş dönmesi, baş ağrısı, bulantı, kusma, kas krampları ve nefes darlığı yer alır.
Siyanürün ziyanları:
Hücresel teneffüsü pürüzler: Siyanür, hücrelerin oksijen kullanmasını engelleyerek hücre vefatına yol açar. Sinir sistemine ziyan verir: Siyanür, hudut sistemini etkileyerek felç, koma ve vefata neden olabilir. Kalp ve deveran sistemine ziyan verir: Siyanür, kalp kaslarının zayıflamasına ve kalp yetmezliğine yol açabilir. Metabolik asidoza neden olabilir: Siyanür, kandaki asit düzeyinin yükselmesine neden olarak metabolik asidoza yol açabilir. Gelişimsel toksisiteye neden olabilir: Siyanür, gebe bayanlarda düşük ve doğum kusurlarına yol açabilir. Siyanür içeren eserlerden uzak durun. Siyanürle çalışırken her vakit eldiven, gözlük ve maske üzere hami giysiler giyin. Siyanür içeren eserlerin etiketlerini dikkatlice okuyun ve talimatlara uyun. Siyanür içeren eserleri çocukların ve evcil hayvanların erişemeyeceği yerlerde saklayın. Siyanür zehirlenmesi, bedene siyanürün farklı yollarla girmesi sonucunda ortaya çıkar. İşte yaygın siyanür zehirlenme yolları: Solunum Yoluyla Maruziyet: Siyanür gazı yahut buharı solunduğunda zehirlenme olabilir. Bu durum bilhassa endüstriyel alanlarda yahut siyanür içeren unsurların yanması sonucunda ortaya çıkabilir. Yutma: Siyanür içeren hususların yutulmasıyla zehirlenme meydana gelebilir. Bu durum, intihar teşebbüslerinde yahut siyanür içeren hususların kazara alınması sonucunda ortaya çıkabilir. Ciltle Temas: Kimi durumlarda, siyanür içeren hususlar ciltle temas ederek emilebilir ve zehirlenmeye neden olabilir. Lakin, ekseriyetle öbür maruziyet yolları daha yaygındır. Siyanür zehirlenmesi, siyanür içeren bir unsur yutulduğunda, solunduğunda yahut cilt yoluyla emildiğinde ortaya çıkar. Siyanür, hücrelerin oksijen kullanmasını engelleyerek hücre vefatına yol açar. Bu da doku ve organ hasarına ve mevte neden olabilir.Siyanüre maruz kalma riskini azaltmak için:
SİYANÜR ZEHİRLENMESİ NASIL OLUR?
SİYANÜR ZEHİRLENMESİ BELİRTİLERİ NELER?
Siyanür zehirlenmesinin belirtileri şunlardır:
Siyanür zehirlenmesi belirtileri
Baş dönmesi
Baş ağrısı
Bulantı
Kusma
Kas krampları
Nefes darlığı
Konuşma bozukluğu
Görme bulanıklığı
Felç
Koma
Ölüm
