Dünya Bayanlar Günü, bayanların eşitlik ve adalet için verdiği uğraşın sembolüdür. Bu özel gün, her yıl tekrarlanan bir hatırlatıcıdır: Daha adil ve eşit bir dünya inşa etmek için hepimize vazife düştüğünü gösterir.
8 MART DÜNYA BAYANLAR GÜNÜ NE VAKİT?
Dünya Bayanlar Günü her yıl 8 Mart tarihinde kutlanır. 2024 yılında da Dünya Bayanlar Günü 8 Mart Cuma günü kutlanacak.
Bu özel günde, bayanların siyasi, toplumsal ve ekonomik alanlarda elde ettiği muvaffakiyetler kutlanır ve toplumsal cinsiyet eşitliği için farkındalık yaratılır.
DÜNYA BAYANLAR GÜNÜ KIYMETİ NEDİR?
Tarihsel Kıymet:
1857’de New York’ta dokumacılık emekçilerinin greviyle başlayan ve bayan hakları çabasının sembolü haline gelen bir gündür.
Kadınların oy hakkı, eğitim hakkı, çalışma hakkı üzere temel haklara kavuşması için verilen uzun çabanın anısına kutlanır.
Toplumsal Değer:
Toplumsal cinsiyet eşitliği ve bayanların güçlenmesi için farkındalık yaratılmasını sağlar.
Kadınların karşılaştığı meselelere ve ayrımcılığa dikkat çeker.
Farklı alanlarda başarılı olan bayanların görünürlüğünü artırır ve ilham kaynağı olur.
Kültürel Ehemmiyet:
Kadınların toplumdaki bedelini ve ehemmiyetini vurgular.
Farklı kültürlerden ve geçmişlerden gelen bayanları bir ortaya getirir.
Kadın dayanışmasını ve birlikteliğini güçlendirir.
Politik Ehemmiyet:
Kadın haklarının korunması ve geliştirilmesi için politik ve yasal düzenlemelerin yapılmasını teşvik eder.
Kadınların siyasi ve ekonomik hayatta daha fazla yer almasına katkıda bulunur.
Sürdürülebilir kalkınma ve barış için bayanların rolünü öne çıkarır.
Tarihçesi:
Dünya Bayanlar Günü’nün kökeni 19. yüzyıla kadar uzanır. 1857 yılında New York’ta dokumacılık emekçilerinin daha güzel çalışma şartları için başlattığı grev, bu özel günün birinci kıvılcımı olarak kabul edilir. O vakitten bu yana, dünya genelindeki bayanlar, oy hakkı, eğitim hakkı, çalışma hakkı üzere temel haklara kavuşmak için gayret ettiler ve birçok değerli muvaffakiyet elde ettiler.
Önemi:
Dünya Bayanlar Günü, yalnızca bir kutlama günü olmanın ötesinde, birçok açıdan büyük ehemmiyet taşır:
Tarihi bir kıymete sahiptir: Kadın hakları uğraşının sembolü olan bir gündür.
Toplumsal değişime katkıda bulunur: Toplumsal cinsiyet eşitliği ve bayanların güçlenmesi için farkındalık yaratılmasını sağlar.
Kadınların karşılaştığı sıkıntılara dikkat çeker: Şiddet, ayrımcılık, yoksulluk üzere sıkıntılara karşı çabayı teşvik eder.
Kadın dayanışmasını ve birlikteliğini güçlendirir: Farklı kültürlerden ve geçmişlerden gelen bayanları bir ortaya getirir.
Politik değişimleri teşvik eder: Bayan haklarının korunması ve geliştirilmesi için politik ve yasal düzenlemelerin yapılmasını teşvik eder.
DÜNYA BAYANLAR GÜNÜ NEDEN 8 MART’TA KUTLANIYOR?
8 Mart 1857 tarihinde ABD’nin New York kentinde 40.000 dokuma çalışanı daha âlâ çalışma şartları istemiyle bir dokuma fabrikasında greve başladı. Fakat polisin emekçilere saldırması ve çalışanların fabrikaya kilitlenmesi, gerisinden da çıkan yangında çalışanların fabrika önünde kurulan barikatlardan kaçamaması sonucunda birden fazla bayan 129 emekçi can verdi. Emekçilerin cenaze merasimine 100 bini aşkın kişi katıldı.
26 – 27 Ağustos 1910 tarihinde Danimarka’nın Kopenhag kentinde 2. Enternasyonale bağlı bayanlar toplantısında (Uluslararası Sosyalist Bayanlar Konferansı) Almanya Sosyal Demokrat Partisi liderlerinden Clara Zetkin, 8 Mart 1857 tarihindeki dokuma fabrikası yangınında ölen bayan çalışanlar anısına 8 Martın Dünya Bayanlar Günü olarak kutlanması teklifini getirdi ve teklif oybirliğiyle kabul edildi.
İlk yıllarda belirli bir tarih saptanmamıştı ve değişen tarihlerde ama her vakit ilkbaharda kutlanıyordu. Tarihin 8 Mart olarak saptanışı 1921de Moskova’da gerçekleştirilen 3. Memleketler arası Bayanlar Konferansında gerçekleşti. Birinci ve İkinci Dünya Savaşı yılları ortasında birtakım ülkelerde kutlanması yasaklanan Dünya Bayanlar Günü, 1960lı yılların sonunda Amerika Birleşik Devletlerinde de kutlanmaya başlanmasıyla daha güçlü bir biçimde gündeme geldi. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 16 Aralık 1977 tarihinde 8 Martın Dünya Bayanlar Günü olarak kutlanmasını kabul etti. Birleşmiş Milletlerin sitesinde günün tarihine ait kısımda, kutlamanın New York’ta ölen emekçilerin anısına yapıldığının yazılmamıştır.
TÜRKİYE’DE BAYANLAR GÜNÜ
Türkiye’de 1921 tarihinde 8 Mart Dünya İşçi Bayanlar Günü olarak kutlanmaya başlandı. 1980 darbesi periyodunda dört yıl kutlama yapılmadı. 1984’ten itibaren her geçen gün daha da geniş kitlelerle kutlanmaya devam ediliyor.