İklim krizinin yol açtığı kuraklık ve çölleşme sonucu oluşan kırmızı renkli katmanlı silikat, kentleri turuncuya boyuyor. Bireylerin maruz kaldığı bu çöl tozları ve hava kirliliği sıhhat için önemli tehditler oluşturuyor. Pekala, çöl tozu nedir, neden oluşur ve ziyanları nelerdir?
ÇÖL TOZU NEDİR?
Uzmanlar, çöl tozlarını ‘turuncu tehlike’ olarak tanımlıyor. Bu tozlar, fırtınalar eşliğinde binlerce kilometre yol kat edebiliyor ve kıtalar ortası tesirlere neden olabiliyor. Türkiye’nin Doğu Akdeniz havzasında yer alması nedeniyle, Sahra Çölü, Arabistan Yarımadası ve İran çöllerinden gelen tozların değerli bir kısmı ülkemizi tesiri altına alıyor.
ÇÖL TOZU NEDEN OLUR?
Türk Toraks Derneği Etraf Problemleri ve Akciğer Sıhhati Çalışma Kümesi Üyesi Uzm. Dr. Sabri Serhan Olcay’a nazaran, her yıl ortalama 20 milyon ton çöl tozu Anadolu’ya ulaşıyor. Bu tozlar, bilhassa mart, nisan ve mayıs aylarında tesirini gösteriyor. Avrupa’ya ulaşan tozların bile %12’si Sahra Çölü’nden kaynaklanıyor.
ÇÖL TOZU ZARARLARI!
Çöl tozlarının insan sıhhatine olan tesirleri değerli. Uzm. Dr. Olcay, toz fırtınalarının kentlerde hava kirliliğine ve sıhhat meselelerine yol açtığını belirtiyor. Astım, KOAH, kalp hastalıkları üzere rahatsızlıkları olanlar, bu tozlara maruz kaldıklarında daha fazla risk altında bulunuyorlar.
Önceki yıllarda Avrupa’da çöl tozlarının neden olduğu tesirler görülmüştü. Alp dağlarının bile turuncuya boyandığı bir periyot yaşanmıştı. Türkiye ise her yıl çöl tozlarının tesiri altına giriyor ve bu hafta da misal bir durum bekleniyor.
TURUNCU TEHLİKEYE KARŞI TEDBİR ALIN!
Toraks Derneği’nin tekliflerine nazaran, çöl tozlarının tesiri altında kalan şahısların kapalı ortamlarda kalmaları, mümkünse maske kullanmaları ve dışarı çıkarken ağız ve burnu muhafazaları değerlidir. Ayrıyeten, antrenman yapmamak ve araç kullanırken havalandırmayı kapatmak da yararlıdır.
Uzm. Dr. Selin Çakmakcı Karakaya’ya nazaran, çöl tozlarına maruz kalmak bilhassa teneffüs meseleleri olan şahıslar için tehlikeli olabilir. Öksürük, nefes darlığı üzere şikayetler de artış görülebilir. Bu nedenle, toz fırtınaları sırasında dikkatli olmak ve korunma tedbirlerini almak kıymetlidir.
Çöl tozları, önemli sıhhat riskleri oluşturan bir doğal olaydır. Lakin, yanlışsız tedbirler alındığında bu riskler azaltılabilir. Uzmanların ikazlarına dikkat ederek, sıhhatimizi korumak için gerekli adımları atmamız kıymetlidir.
