Kelime kökeni Arapçaya dayanan tevkifat, Türkçede genel olarak “para kesintisi” manasında kullanılır. Mali ve tüzel bağlamda ise, devletin vergi alacaklarını tahsil etme sürecinde uyguladığı kesinti ve bölüştürme sürecini tabir eder.
Vergi sisteminde, bilhassa KDV üzere dolaylı vergilerde, devlet bu vergiyi sadece satıcıdan tahsil etmek yerine, hem alıcı hem de satıcı ortasında paylaştırarak bir çeşit teminat sistemi kurar. Bu sistem sayesinde, vergiye tabi süreçlerden doğan KDV’nin eksiksiz olarak tahsil edilmesi ve kayıt dışı iktisadın önlenmesi hedeflenir.
KDV TEVKİFATI NEDEN UYGULANIR?
Katma Bedel Vergisi, mal ve hizmet alım-satımlarında devreye giren, hem tüketicinin hem de işletmelerin karşılaştığı bir vergi tipidir. KDV’nin yanlışsız ve vaktinde tahsil edilmesi, devlet gelirlerinin sürdürülebilirliği açısından büyük değer taşır. Lakin kimi kesimlerde vergi kaybı riski daha yüksektir. Bu nedenle KDV tevkifatı üzere prosedürlerle, riskli alanlarda verginin vaktinde ve inançlı halde toplanması amaçlanır.
KDV TEVKİFATI HANGİ HİZMETLERDE UYGULANIR?
KDV tevkifatı, her süreçte uygulanmaz. Hangi hizmet ve işlerin bu kapsama gireceği, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenir. Genellikle vergi takibi ve tahsilatında risk taşıyan hizmetler bu kapsamda değerlendirilir
Tevkifat uygulanabilen kimi süreç ve hizmetleri şöyle sıralayabiliriz:
-Yapı işleri ve bunlara bağlı mühendislik ile mimarlık hizmetleri
-Temizlik, bahçe bakımı ve etraf düzenlemesi hizmetleri
-Özel güvenlik hizmetleri
-Makine, araç, teçhizat ve demirbaşlara yönelik bakım, tamirat ve tamirat işlemleri
-Toplu yemek hizmetleri (catering vb.)
-Danışmanlık, kontrol ve müşavirlik hizmetleri
-Yapı kontrol faaliyetleri
Bu hizmetlerde KDV tevkifatı uygulanırken, belirlenen oranlara nazaran kesinti yapılır ve ilgili KDV meblağının bir kısmı alıcı tarafından devlete ödenir.
KDV TEVKİFATI NASIL HESAPLANIR?
Bir örnek üzerinden açıklayalım:
Diyelim ki 500 TL fiyatında bir hizmet faturası kesiliyor.
Bu meblağa %18 KDV eklendiğinde KDV ölçüsü 90 TL olur. Böylelikle fatura toplamı 590 TL’ye ulaşır.
Ancak bu hizmet, KDV tevkifatına tabi ise ve oran 5/10 olarak belirlenmişse, 90 TL’lik KDV’nin sırf 45 TL’si satıcı tarafından beyan edilir. Kalan 45 TL ise alıcı tarafından direkt vergi dairesine ödenir.
Bu sistem sayesinde, devlet vergi alacağını hem satıcıdan hem de alıcıdan teminat altına almış olur.