Türkiye genelinde gıda sektörüne yönelik kontroller korkutucu gerçekleri de gün yüzüne çıkardı. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın “Sağlığı tehlikeye düşürecek gıdalar” ile “Taklit yahut tağşiş yapılan gıdalar” başlığı altında yayınladığı listeler besin kesiminde gözünü para hırsı bürümüş şahısların halk sıhhatini nasıl tehlikeye attığını gözler önüne seriyor.
“Sağlığı tehlikeye düşürecek gıdalar” listesi kırmızı, “Taklit yahut tağşiş yapılan gıdalar” listesi ise turuncu renkli olarak bakanlığın sitesinde yer alırken; ortaya çıkan son istatistikler ise hileli besinlerdeki vehameti ortaya koyuyor. Vatandaşın hayatını ve sıhhatini tehlikeye düşürecek halde bozulmuş, değiştirilmiş eser satanların yer aldığı kırmızı listede 200’den fazla işletme yer alırken, turuncu listede ise binden fazla işletme sıralanıyor.
ZEYTİNYAĞI ZİRVEDE
Bakanlığın ağır çalışma ve kontrolleri sonucu besin yüzsüzü olan kent sayısı 60 olarak saptanırken, 21 kentte ise besin yüzsüzüne rastlanmaması dikkat çekiyor. Besin bölümünde en büyük sahtekarlık ise zeytinyağında yaşanıyor. O denli ki, son beş aylık süreçte gıda hilelerinin yüzde 35’inin zeytinyağında yapıldığını ortaya çıktı. Besin yüzsüzleri, zeytinyağlarında besin hilesini çok büyük bir oranda zeytinyağına tohum yağı (ayçiçeği, pamuk, aspir, kanola, keten tohumu, susam karıştırarak yapıyor. Zeytinyağı hilesinde Birinci sırayı ise Aydın ili alıyor. Gıda yüzsüzlüğünün yaklaşık yüzde 7’si Aydın’dan çıkarken, Bakanlık bu kentteki işletme ve üreticilerin tam 172 defa besin hilesi yaptıklarını tespit etti.
İSTANBUL İKİNCİ SIRADA
İstanbul ise besin sahtekarlığında ikinci sırada. Kentteki birçok noktada satılan meyve aromalı bitki karışımlı içecek, ginsengli aromalı gazlı içecek, bitkisel ve ginsengli macunlar, ginsengli bitki karışımlı çikolata, cezerye, şekerleme, bitkisel kapsül, destek edici besin, bitkisel çay üzere eserlere ilaç etken unsuru katıldığı belirlendi.
SÜT YAĞI KULLANDILAR
Gıda Uzmanı Araştırmacı-Yazar İhsan Yılmaz ortaya çıkan son tabloyu yorumlarken, “İstanbul’da tereyağında hile de yaygın formda yapıldı. 18 markanın tereyağında süt yağı haricinde yağ ile bitkisel yağ yağ kullandığı ortaya çıktı. Kırmızı et yerine sakatat ve kanatlı eti kullanımı da epey yaygın. 31 işletmeye bu nedenle idari para cezası uygulandı. 6 farklı marka, sumak tavuk sosu harcı ve biberde yasaklı boya kullandı. Ayrıca süt eserleri ve balda da besin hileleri yapıldı” dedi.
SUCUK DİYE SATTILAR!
Sucukta yapılan hilelere de değinen Yılmaz, “En çok yapılan hile; kanatlı etinin sucuk harcına eklenmesi. Bunun yanında, at, eşek ve domuz etini de sucuğa karıştıran üreticiler olmuş. Sucukta ayrıyeten besin boyası ve sakatat kullanımı da bakanlığı tespit ettiği gıda hileleri ortasında yer alıyor. Türkiye’nin en değerli sucuk üretim merkezi olan ve sucuğuyla ünlü Afyonkarahisar, birebir vakitte tağşişin de merkezine dönüşmüş durumda” diye konuştu.
KANSOREJEN
İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayça Kaya ise tağşiş ve hileli eserlerin yanı sıra besin katkı unsurlarının de halk sıhhatini tehdit ettiğinin altını çizerken, şunları söyledi:
“Gıda boyaları ise tağşiş eserler kadar riskli. Çocukların tükettiği eserlere katılan besin boyaları, dikkat eksikliği ve hiperaktiviteye neden olabiliyor. Öteki yandan yapılan birtakım çalışmalara nazaran de, besin boyaları; alerji oluştururken, migren ağrılarını da tetikliyor. Bu unsurlar DNA hasarına neden olup kanserojen tesir gösteriyor.”
