Planktonların ağırlaşması sonucu gece karanlığında suda yer yer oluşan ışıklı imgeler vatandaşların hem ilgisini hem de merağını çekiyor. Mavi renk plankton patlamaları çoklukla ılık sularda görülürken, çoklukla zararsızdır ve insan sıhhati için rastgele bir risk oluşturmaz.
PLANKTON NEDİR?
Plankton, suda yaşayan ve akıntılara bağımlı olarak hareket eden canlıların genel ismidir. Bunlar çoklukla mikroskobik boyutlarda ve tek hücreli olsalar da, denizanaları yahut kopmuş yosunlar üzere daha büyük canlılar da plankton olarak sınıflandırılır.
Mavi renk plankton patlaması, Noctiluca scintillans ismi verilen bir dinoflagellat cinsinin çok çoğalması sonucu oluşur. Bu dinoflagellatlar, biyolüminesans ismi verilen bir süreçte ışık üretebilen özel proteinlere sahiptir. Bu nedenle, mavi renk plankton patlamaları geceleri denizde mavi ışıltılar oluşmasına neden olur.
Mavi renk plankton patlamaları ekseriyetle ılık sularda, bilhassa de yaz aylarında görülür. Bu patlamalar, denizdeki besin hususlarının artması yahut su sıcaklığının yükselmesi üzere çeşitli faktörlerden tetiklenebilir.
Mavi renk plankton patlamaları çoklukla zararsızdır ve insan sıhhati için rastgele bir risk oluşturmaz. Fakat, kimi durumlarda bu patlamalar balık vefatlarına ve deniz ekosisteminin istikrarının bozulmasına neden olabilir.
Mavi renk plankton patlamaları, denizdeki biyoçeşitliliğin ve doğal hoşluğun bir göstergesidir. Bu nedenle, bu patlamaları korumak ve gelecek jenerasyonlara aktarmak değerlidir.
PLANKTON PATLAMASI NASIL OLUR?
Plankton patlaması, denizdeki planktonların olağandan çok daha fazla çoğalması ve suyun rengini değiştirmesi olayıdır. Bu durum, çeşitli faktörlerin bir ortaya gelmesiyle oluşur.
Plankton patlamasının en yaygın nedenleri şunlardır:
Işık ve Sıcaklık: Güneş ışığı ve ılık su sıcaklığı, planktonların çoğalması için ülkü şartları oluşturur. Bilhassa ilkbahar ve yaz aylarında deniz suyu ısındıkça planktonlar süratle çoğalmaya başlar.
Besin Hususları: Atık sular, ziraî gübreler ve sanayi atıkları üzere besin hususlarının denizlere karışması da plankton patlamasına yol açabilir. Fazla besin, planktonların çok çoğalmasına ve patlama yaşanmasına neden olur.
Hava Şartları: Sakin deniz ve rüzgarsız hava da planktonların çoğalmasını kolaylaştırır. Akıntılar azaldıkça planktonlar bir bölgede ağırlaşarak patlamaya yer hazırlar.
Plankton patlamasının belirtileri:
Deniz suyunun renginin değişmesi (yeşil, kahverengi, kırmızı vb.)
Suyun bulanıklaşması ve köpürmesi
Balık ölümleri
Kabuklu deniz canlılarında renk değişimi ve kabuk dökülmesi
Cilt tahrişi, kaşıntı ve teneffüs sorunları üzere insanlarda sıhhat sorunları
Plankton patlamasının tesirleri:
Deniz ekosisteminin istikrarını bozarak oksijen azalmasına ve balık vefatlarına neden olabilir.
Balıkçılık ve turizmi olumsuz etkileyebilir.
Cilt tahrişi, kaşıntı ve teneffüs sorunları üzere insanlarda sıhhat meselelerine yol açabilir.
Plankton patlamasını önlemek için:
Atık suların arıtılması ve denizlere karışmasının önlenmesi
Tarımsal gübre kullanımının denetim altına alınması
Sanayi atıklarının denizlere deşarjının önlenmesi
Deniz kirliliğinin önlenmesi için gerekli tedbirlerin alınması
Plankton patlamaları doğal bir olay olsa da, insan faaliyetleri bu olayı tetikleyebilir ve daha sık ve şiddetli hale gelmesine neden olabilir. Bu nedenle, denizlerimizi korumak ve plankton patlamalarını önlemek için gerekli adımları atmamız değerlidir.
