Son yıllarda enflasyonla birlikte yüksek oranlı artırımlar yapılan minimum fiyatın 2025 yılı görüşmeleri enflasyon tartışmaları altında başlıyor.
İşverenlerin bilhassa döviz kurlarındaki yatay seyir nedeniyle maliyetleri çok yükselttiğini söyledikleri taban fiyatın maliyetinin yıllar içindeki değişimi de görüşmeler başlarken merak konusu oluyor.
NET, BRÜT MAAŞ VE PATRONA MALİYET HESAPLAMALARINDA NELER VAR?
Net fiyat, çalışanın eline geçen ölçü olurken, brüt maaş ise net maaşa SGK çalışan primi, işsizlik primi, gelir ve damga vergisinin eklenmesiyle bulunuyor.
Brüt maaşa, patron SGK hissesinin eklenmesiyle de bir çalışanın patrona maliyet ortaya çıkıyor.
Yıllar içinde bilhassa minimum fiyat görüşmelerinde bu hisselerde oranlar değişebiliyorken, hükümet patrona dayanak de verebiliyor.
Son yıllarda enflasyondaki hızlanmayla yapılan yüksek oranlı maaş artırımları ise alım gücünü güzelleştirmiyor.
2025 yılı için yapılacak minimum fiyat artırımı görüşmelerinde takvim belirli olurken, patronlar de vergi dilimlerinde değişimi daima vurguluyor.
İŞVEREN MALİYET 20 YILDA NASIL DEĞİŞTİ?
20 yılda taban fiyata 9 yılda tek artırım yapılırken, 11 yılda ise yıl ortasında da güncelleme yapıldığı görülüyor.
2004 yılında 303,08 TL (paradan altı sıfır atılmadan evvel 303 milyon 75 bin 500 lira) olan minimum fiyatın brüt meblağı 423 milyon ya da paradan sıfır atıldıktan sonrası için 403 TL olurken, patrona maliyeti de 560,16 TL oluyordu.
İşveren maliyeti ile net maaş oranı 1,85 oranında görülürken, brüt maaşın net maaşa oranı da 1,40 oluyordu.
2024 yılında taban fiyata yıl ortasında artış yapılmazken, 17 bin 2,12 TL olan net taban fiyatın brüt hali 20 bin 2,5 TL oluyor. Patron maliyeti de 23 bin 502,94 TL olarak görülüyor.
İşverenlerin bilhassa ihracat tarafında emek ağır bölümlerin maliyetlerin çok arttığını belirttiği minimum fiyatta brüt maaş ile net maaş oranı 1,18’e gerilerken, patron maliyeti ile net maaş oranı da 1,38’e gerilemiş görünüyor.
